- Over Zweden
- Zweedse kerst: het beste van de feestdagen
Zweedse kerst: het beste van de feestdagen
Er is niet één manier om Kerstmis te vieren in Zweden, maar bepaalde kersttradities hebben de tand des tijds doorstaan en vormen nog steeds het fundament voor deze geliefde feestdag in het land.
Kerst tradities
De Zweedse kerst draait maar om één ding: samenzijn
Lucia – de viering van het licht
Terwijl de eerste zondag van de advent de officiële start van het Zweedse kerstseizoen markeert, beginnen de festiviteiten pas op 13 december. Dan viert Zweden Sankta Lucia. Lucia herdenkt oorspronkelijk de daden van een Italiaanse martelaar, maar is veel meer een viering van het licht en dat maakt het feest populair in heel Scandinavië.
In kerken, scholen en zelfs kantoorgebouwen staat er deze dag een processie op het programma onder leiding van een witgeklede Lucia, die een kroon of krans van kaarslicht draagt. De rest van de volgelingen is op dezelfde manier gekleed, met kaarsen of met kegelvormige hoeden. Jongere kinderen kunnen zich ook verkleden als tomtenissar (elven van de kerstman) of andere vakantiekarakters.
In de moderne tijd is de traditie van een blondharige Lucia losgelaten en zien de Lucia's er allemaal anders uit. De stad Malmö heeft onlangs aangekondigd dat hun Lucia een vrouw, man of persoon met een niet-binair geslacht zou kunnen zijn, wat echt de progressieve mentaliteit van Zweden weerspiegelt.
Lucia viering
Op 13 december viert Zweden Lucia, het feest van het licht.
Foto: OTW/imagebank.sweden.se
Lucia viering
Foto: OTW/imagebank.sweden.se
Lucia overdag
Foto: Cecilia Larsson Lantz/Imagebank.sweden.se
Lucia viering
Foto: Fredrik Larsson/imagebank.sweden.se
Kersttradities in Zweden: samenzijn
De kerstsfeer in Zweden kun je vaak vanaf november al proeven. Dan starten de meeste kerstmarkten in het land. Hier vind je handgemaakte decoraties, ambachtelijke kunst en winterlekkernijen zoals peperkoekjes en glühwein. De gele 'lussekatt' is een andere kerstspecialiteit, een zoet broodje met saffraansmaak.
Andere populaire kersttradities zijn onder meer het bouwen van 'pepparkakshus' (peperkoekhuisjes), versierd met suikerwerk, en het maken van kerstsnoepjes. Vanaf 1 december worden de dagen tot en met Kerstmis afgeteld op een adventskalender. De vier adventzondagen worden vaak samen doorgebracht onder het genot van een beker 'glögg' (glühwein) en 'pepparkakor' (peperkoek).
Een witte kerst met een dikke landing verse sneeuw staat bovenaan het verlanglijstje van elke Zweed. Als het sneeuwt, trekken de Zweden er graag op uit om te gaan skiën en te langlaufen. Je kunt natuurlijk ook prima schaatsen op bevroren meren of buitenijsbanen.
In Zweden is de kerstvakantie een tijd om het alledaagse achter je te laten. Afgezien van traditioneel eten en activiteiten, zijn de Zweden graag bij elkaar en brengen hun tijd door met vrienden, familie en geliefden.
Witte kerst
Er gaat natuurlijk niets boven een witte Kerst en dat ziet er in Zweden al snel heel sfeervol uit.
Foto: Hans Strand/Folio/imagebank.sweden.se
Witte kerst
Foto: Hans Strand/Folio/imagebank.sweden.se
Kerst tradities
Foto: OTW/imagebank.sweden.se
Kerstdiner
Foto: OTW/imagebank.sweden.se
Saffraanbroodjes
Foto: Maskot/Folio/imagebank.sweden
Het Zweedse julbord
Het traditionele Zweedse 'julbord' brengt veel Zweden in een feeststemming. Letterlijk vertaald betekent het 'kersttafel' en het bestaat dan ook uit een buffet van verschillende gerechten. Diverse klassiekers verschijnen altijd op tafel: 'julskinka' (kerstham), gehaktballen, 'sill' (ingelegde haring), 'gravlax' (gezouten zalm), ribbetjes, 'prinskorv' (cocktailworsten), aardappelen en 'rödbetssallad' (salade van rode biet) - luxe voedsel voor Zweedse huishoudens een paar eeuwen geleden. Een relatief nieuwe toevoeging, die in de jaren veertig op tafel kwam, is 'Janssons frestelse' (Janssons verleiding), een ovenschotel van julienne gesneden aardappelen, uien, ansjovis en room.
Elk huishouden voegt zijn favorieten toe aan z'n eigen julbord. Vooral de ingelegde haring kan een wereld van smaken aannemen - van klassieke smaken als dille of mosterd tot exotische fusion met gember, limoen en chili-kokosnoot. Het julbord bevat steeds vaker meerdere vegetarische of veganistische gerechten.
Een traditioneel dessert is 'Ris à la Malta', een romige vanille rijstpudding, vaak geserveerd met stukjes sinaasappel. Een julbord is ook niet compleet zonder verschillende soorten snoep, zoals de butterscotch-toffee die bekend staat als 'knäck' en chocoladetruffels. Veel voorkomende dranken zijn 'julöl' (donker, seizoensbier), de koolzuurhoudende frisdrank 'julmust' (een soort wortelbier) en natuurlijk de traditionele snaps. Skål!
Zweeds kersteten is zo geliefd l is zo geliefd dat de meeste mensen dit het hele seizoen meerdere keren eten. Ook op kantoren vinden vaak julbord-feesten plaats voor alle werknemers. Het enige, echte julbord vindt echter plaats op kerstavond, de belangrijkste dag voor het vieren van Kerstmis in Zweden.
Vrolijk kerstfeest, of zoals de Zweden zeggen, 'God Jul'!
Ingelegde haring
Ingelegde haring verschijnt altijd op de traditionele kersttafel 'julbord'.
Foto: OTW/imagebank.sweden.se
Ingelegde haring
Foto: OTW/imagebank.sweden.se
Peperkoekjes
Foto: Magnus Carlsson/imagebank.sweden.se
Glögg
Foto: Emelie Asplund/imagebank.sweden.se
Julbord
Foto: OTW/imagebank.sweden.se