Skip to main content
Kallbadhuset in Varberg
Kallbadhuset in Varberg.
Foto credit: Philip Liljenberg

De openluchtbadhuizen van Zweden: neem een frisse duik

De Zweedse traditie van het nemen van een koud bad is al lang ingeburgerd. De groeiende schare fans zweert bij de gezondheidsvoordelen en bezoekt onder meer om die reden de prachtige openluchtbadhuizen langs de Zweedse kustlijn en meren.

De Zweden brengen graag tijd door in de prachtige natuur om hen heen en genieten van de schoonheid van de kustlijn en de vele meren en rivieren die door het hele land te vinden zijn. Je kunt in de zomermaanden heerlijk zwemmen in de Zweedse wateren, maar zwemmen is in Zweden niet alleen een activiteit voor de zomer. Een koud bad (kallbad) is ook een favoriet tijdverdrijf in de buitenlucht in de herfst en winter. Een hete sauna maakt de therapeutische ervaring compleet.

De openlucht badhuizen - waarvan de meeste het hele jaar door open zijn - zijn oases van rust die meerdere doelen dienen. De meeste badhuizen bieden mogelijkheden om een verkwikkende duik in het open water te nemen, maar bieden daarnaast ook vaak saunamogelijkheden aan.

Ze hebben meestal speciale ruimtes voor mannen en vrouwen. Malmö’s Ribersborgs Kallbadhus, erkent ook transgenders en niet-binaire mensen door het badhuis voor iedereen beschikbaar te stellen, ongeacht geslacht ("Queer Kallis").

In het hele land vind je een breed aanbod aan openluchtbadhuizen - nieuw en historisch. De eerste badhuizen doken op in het laatste kwart van de 19e eeuw, geïnspireerd door de opkomst van kuuroorden in Europa. Voordat de volwaardige badhuizen werden gerealiseerd, begon men al rond 1850 met het aanleggen van trappen bij natuurlijke buitenzwembaden.

Een bad nemen in de winter

Een winters bad in Järkholmen in Hovås aan de westkust.

Foto: Linda Vagnelind

Koude baden door het hele land

Openluchtbadhuizen bevinden zich meestal langs de kustlijnen en hebben een open verbinding met de zee, hoewel sommige badhuizen aan de meren in het binnenland liggen. Er zijn verschillende koude badhuizen aan de zuidkust bij Malmö. De westkust heeft echter de hoogste dichtheid, omdat dit gebied rijk is aan kuuroorden (kurorter) - en dat is al sinds het laatste kwart van de 19e eeuw toen de eerste grote openluchtbadhuizen verschenen. Men dacht al langer dat het koude bad ritueel "genezende" eigenschappen had, dus openluchtbadhuizen verschenen al in het gebied voor de eerste kuuroorden gebouwd werden. De badhuizen werden zo populair dat de trend langs de kust bleef groeien, en de regio staat nog steeds bekend om zijn vele wellness-retraites.

Aan de oostkust vind je een paar badhuizen in de omgeving van Stockholm en nog verder naar het noorden in Swedish Lapland, dat een extra koude badervaring biedt. Het Arctic Bath Hotel, drijft op de rivier de Lule en biedt zijn bezoekers een écht koud buitenbad.

De gezondheidsvoordelen van een koud bad

Regelmatig koud baden heeft bewezen gezondheidsvoordelen. Wetenschappers van de Oulu Universiteit in Finland hebben in de loop der jaren verschillende onderzoeken uitgevoerd naar zwemmen in de winter. Een studie gepubliceerd in 2004 toonde aan dat koud baden het geheugen verbetert, stress vermindert en energie verhoogt dankzij een tijdelijk veranderende bloedcirculatie. Koud baden is voor iedereen geschikt, mits je geen last hebt van hart- of bloedsomloopproblemen.

Handige tips bij het nemen van een koud bad

  • Breng voor - en vooral na - je duik wat tijd door in de sauna om te voorkomen dat je onderkoeld raakt.
  • Zorg ervoor dat je in beweging blijft om je bloedcirculatie op peil te houden. De buitentemperaturen zorgen ervoor dat het moeilijk opwarmen is na je duik, zelfs als je je hebt ingepakt en wat tijd in de sauna hebt doorgebracht.
  • Kies voor je gewone badkleding. Sommige mensen springen graag met badschoenen in het water. Veel badhuizen zijn geschikt voor nudisten en zeker als het gaat om een verfrissende duik in de zee, nemen velen liever de duik 'au naturel'.
  • Ren niet over de steigers en platforms - deze kunnen glad zijn.

1 / 2

Een duik in de archipel

Een winters bad via de rotskust van Smithska udden in Göteborg.

Foto: Linda Vagnelind

/ 2

Een duik in de archipel

Foto: Linda Vagnelind

Een ijzige duik in Stockholm

Foto: Linda Vagnelind

Unieke openluchtbadhuizen door heel Zweden

De koude badtraditie heeft veel liefhebbers in Zweden. Niet alleen de oudere generaties, maar de laatste jaren is de traditie veelal overgenomen door een jongere aanhang. Of je nu een beginnende winterzwemmer bent of een doorgewinterde koude zwemmer, er zijn genoeg badhuizen in heel Zweden om deze Zweedse traditie uit te proberen.

Kallbadhuset Varberg, westkust

Kallbadhuset Varberg werd in 1903 gebouwd op palen en is daarmee een echt Zweeds icoon. Gevestigd in een gebouw in oosterse stijl, compleet met decoratieve koepels, gaat de geschiedenis van dit juweeltje aan de westkust terug tot 1820. Toen werd op deze plek een drijvend zwembad gebouwd waarmee koude onderdompelingen in de oceaan mogelijk werden. Wanneer je dit unieke etablissement tegenwoordig bezoekt, hoef je geen zwemkleding in te pakken. Dit is een nudistenaangelegenheid, met twee speciale ruimtes: een voor mannen en een voor vrouwen. Het is het hele jaar door geopend en heeft een café met prachtig uitzicht op zee.

Ribersborgs Kallbadhus, Zuid-Zweden

Ribersborgs Kallbadhus werd officieel ingehuldigd in 1898, maar kent een geschiedenis die teruggaat tot 1867. Je vindt het badhuis in Malmö en is een van de oudste en best bewaarde koude badhuizen die nog in bedrijf is. Ribersborg is bijna elke dag van het jaar geopend, er zijn aparte ruimtes voor mannen en vrouwen, en je vindt er twee sauna's en een warmwaterbad in elk deel. Er is ook een gezellig restaurant op het terrein. Queer Kallis - een evenement dat elke eerste maandag van de maand plaatsvindt - staat open voor iedereen, inclusief transgenders en niet-binaire mensen.

Karlshamns Kallbadhus, ooskust

Karlshamns Kallbadhus, ontworpen door White Architects, is een recente en zeer moderne toevoeging aan de Zweedse koude badhuizenscene. Het badhuis opende z'n deuren in 2015. Wat betreft design is het zo Scandinavisch als het maar kan - denk aan hoekige, perfect uitgebalanceerde lijnen. De "vliegende schotel" op palen heeft kamerhoge glazen ramen om het spectaculaire uitzicht op de archipel vanuit deze idyllische plek, gelegen aan de zuidoostkust van Zweden, te optimaliseren. Het badhuis is het hele jaar geopend en heeft aparte ruimtes voor mannen en vrouwen.

Saltsjöbadens Friluftsbad, Stockholm 

Opgericht in het begin van de 20e eeuw Saltsjöbadens Friluftsbad, in de archipel van Stockholm, is een van de zeldzame houten badhuizen in de open lucht die nog in bedrijf is aan de oostkust. Er zijn aparte koude baden voor mannen en vrouwen, en er is ook een gezamenlijk zandstrand en een populair restaurant. Dit badhuis is in de wintermaanden alleen geopend voor grotere groepen; maar tijdens de lente, zomer en herfst gaan de deuren elke dag open.

1 / 5

Varbergs Kallbadhus

Varbergs Kallbadhus in Halland

Foto: Natalie Greppi

/ 5

Varbergs Kallbadhus

Foto: Natalie Greppi

Varbergs Kallbadhus

Foto: Natalie Greppi

Ribersborgs Kallbadhus, Malmö

Foto: Werner Nystrand

Ribersborgs Kallbadhus

Foto: Tina Axelsson

Winterse duik

Foto: Helena Wahlman/imagebank.sweden.se