Fika - de echte Zweedse koffiebreak

Het is wat eenvoudiger en spontaner dan de Britse afternoon tea-traditie, maar ook de Zweden hebben een stevig geworteld koffiegebruik. Alle Zweden - ongeacht leeftijd, afkomst of geslacht - houden vast aan deze gewoonte om met vrienden, collega's of familie even een 'break' te nemen. 'Laten we een fika doen', is een van de meeste gehoorde uitnodigingen als je iemand spreekt of tegenkomt. En het sociale aspect van deze gewoonte is net zo belangrijk als datgene waar het om lijkt te gaan: de heerlijke combinatie van verse koffie met zoet gebak. Zweedse kaneelbroodjes zijn misschien wel de meest populaire fika-lekkernij.

Het gebruik zit zo ingebakken in de Zweedse cultuur dat sommige bedrijven een clausule toevoegen aan contracten waarin staat dat werknemers recht hebben op fika-pauzes. Een slimme zet, want een fika kan therapeutisch werken en het welzijn en de productiviteit bevorderen.

Fika, dat zo goed ingeburgerd is dat het zowel een zelfstandig naamwoord als een werkwoord in de Zweedse taal is, kan binnenshuis of in de natuur plaatsvinden. En dankzij het unieke recht op openbare toegang van Zweden, ben je bijna overal vrij om een fika te organiseren. Een fika in het bos of in een nabijgelegen park is een populair tijdverdrijf op een zonnige dag.

Wanneer is dit gebruik ontstaan? Het woord zelf zou een omkering zijn van de letters in het woord kaffi, de oude spelling van koffie. Oorspronkelijk was het de koffie zelf - geïntroduceerd in Zweden in de 18e eeuw - die als de daadwerkelijke fika werd beschouwd. In de loop der jaren werden de bijbehorende gebakken lekkernijen - vaak 'fikabröd' (fikabrood) genoemd - echter net zo belangrijk. Ook het sociale aspect werd steeds belangrijker. De komst van banketbakkerijen in Zweden in de 19e eeuw maakte de traditie compleet en de Zweden gingen massaal koffie-met-wat-lekkers nuttigen met hun vrienden.

De hedendaagse patisserie-traditie van Zweden

Zweden worden beschouwd als zoetekauwen en dit heeft waarschijnlijk bijgedragen aan de bloeiende patisseriecultuur van het land. Iedereen die zich ooit in een Zweeds café heeft gewaagd, ziet in een oogopslag dat het aanbod groot is en de kwaliteit hoog. In elk plakje cake gaat veel passie en liefde.

Zelfs als je de Zweedse fikagewoonte in een ander land zou kopiëren, wordt het toch een andere ervaring. Want we mogen vast wel even opscheppen: de verscheidenheid aan taartjes en broodjes in Zweden is onovertroffen. En de smaak ook.

De keuze is groot, dus waar te beginnen? Deze vijf fika-klassiekers zijn alvast een goede start: