Ontdek de UNESCO Werelderfgoed sites in Zweden

UNESCO heeft 15 locaties in Zweden op de Werelderfgoed lijst geplaatst omdat deze plekken van uitzonderlijke waarde voor de mensheid beschouwd worden. Deze sites bevinden zich in goed gezelschap, want op de lijst vind je onder meer de piramides van Egypte, de Chinese Muur, de Akropolis in Griekenland en enkele van de grote kathedralen van de wereld.

1. De haven van Karlskrona

De zeehaven Karlskrona is een van de vele UNESCO Werelderfgoedlocaties in de zuidelijke helft van Zweden. Deze haven uit 1680 is een uitzonderlijk goed bewaard gebleven voorbeeld van een Europese marinestad. Je vindt hier een van de weinige scheepswerven ter wereld. Het is nog steeds mogelijk om de gebouwen en dokken te zien die speciaal zijn ontworpen voor de bouw van zeilende oorlogsschepen. De site omvat vestingwerken, de scheepswerf en haven, de historische stad zelf en installaties in de omliggende wijk.

Er zijn tal van plekken om te verblijven in en rond de stad Karlskrona en veel accommodaties bieden uitzicht op zee in deze marinestad. Er zijn genoeg restaurants, cafés en bars om uit te kiezen. Trakteer jezelf op een "fika" met zelfgebakken lekkernijen in Systrarna Lindqvist Cafe & Surdegsbageri.

2. Het agrarisch landschap van Zuid-Öland

Öland is een populaire zomerbestemming vlak voor de zuidoostkust van Zweden. In de zomer viert hier de Zweedse koninklijke familie vakantie, die de zomerresidentie Solliden op het eiland heeft. Het zuidelijk deel van het eiland wordt gekenmerkt door een uitgestrekt kalkstenen plateau. Het klimaat is hier vrij droog. Ondanks de beperkingen van dit landschap wonen mensen hier al 5000 jaar en passen hun manier van leven aan het eiland aan. Je bezoekt hier dan ook een uniek landschap en maakt kennis met een culturele traditie die nog steeds bestaat. Het eiland is vanuit Kalmar te bereiken via een zes kilometer lange brug. Een andere attractie op Öland is Borgholm Castle.

Öland is een populaire zomerbestemming en het is aan te raden om op tijd te boeken. Je hebt hier een ruime keuze uit hotels, hostels, campings, Bed & Breakfast en andere accommodaties. Houd je van zeilen, dan vind je hier een jachthaven. Wil je proeven van traditionele Zweedse gerechten, zoals "kroppkakor", een soort knoedel, dan ga je naar Arontorps restaurant

3. Hanzestad Visby

Gotland, dat net ten noorden van Öland ligt, en de belangrijkste stad Visby is een andere populaire zomerbestemming voor de Zweden. Visby dateert uit de 12e eeuw en is een opmerkelijk goed bewaard gebleven Hanzestad met een aantal ruïnes en een middeleeuwse stadsmuur met originele torens die het stadscentrum omringen. Visby staat op de Werelderfgoedlijst en is echt een hoogtepunt voor veel bezoekers die op zoek zijn naar geschiedenis, cultuur en natuur.

Er zijn zoveel uitstekende restaurants en cafés in Visby dat het moeilijk is om te kiezen waar je wilt eten. Let op dat niet alle restaurants ook buiten het hoogseizoen geopend zijn. Er zijn ook genoeg accommodaties om uit te kiezen, maar vergeet niet om van tevoren te reserveren, vooral als je van plan bent om het eiland in juli te bezoeken.

4. Grimeton Radio Station, Varberg

Misschien wel een van de meest ongebruikelijke sites op de lijst is het Grimeton-radiostation in Varberg, aan de westkust van Zweden. Het werd gebouwd in de vroege jaren rond 1920. De gebouwen, het zendsysteem en de originele stalen torens zijn zo goed bewaard gebleven dat Grimeton op de lijst werd geplaatst als voorbeeld van de ontwikkeling van telecommunicatie in die tijd. Het radiostation is ook het enige overgebleven voorbeeld van een groot zendstation dat gebruik maakt van pre-elektronische technologie. Je hoeft geen radiofanaat te zijn om deze technologische stap terug in de tijd fascinerend te vinden.

Varberg zelf ligt op slechts 9,5 kilometer van het Grimeton Radiostation. Het stadje heeft een aantal hotels. Probeer vooral het statige Varbergs Stadshotell & Asia Spa met een zwembad. Naast het restaurant van het hotel vind je nog meer verschillende restaurants in Varberg. Het Grimeton Radiostation heeft een eigen café - Kafé Gnistan – dus maak je geen zorgen als je trek krijgt.

5. Rotstekeningen in Tanum

De unieke rotstekeningen in Tanum dateren uit de bronstijd en zijn om die reden terechtgekomen op de Werelderfgoedlijst. Je vindt maar liefst 1.500 dergelijke sites in de regio Bohuslän in West-Zweden, waaronder die in Tanum. Hier hebben inwoners uit de bronstijd tekeningen uitgehouwen in de gladde rotsen van het landschap. Het Vitlycke-snijwerk, dat een bruidspaar voorstelt, is een van de bekendste van deze gravures. Volg het goed gemarkeerde pad van zes kilometer voor een bijzondere verkenning van nog veel meer rotstekeningen.

De stad Tanum biedt accommodaties zoals de Hotell Tanumshede Gestgifveri, een gezellig 17e-eeuws herenhuis of Tanumstrand hotel, met uitzicht op de haven. Dineer in de restaurants van het hotel of in een van de nabijgelegen restaurants, zoals Restaurang Källaren Kök & Catering, dat een dagelijkse lunchspecial biedt.

6. Skogskyrkogården in Stockholm

Skogskyrkogården ligt net ten zuiden van het stadscentrum van Stockholm en verraste veel mensen toen het in 1994 werd geselecteerd voor de UNESCO-lijst. Het comité van UNESCO Werelderfgoed bestempelde de begraafplaats als uniek, met name de vroeg 20e-eeuwse architectuur en het landschapsdesign. Bij Skogskyrkogården hebben de architecten Gunnar Asplund en Sigurd Lewerentz een nieuwe vorm van begraafplaatsen ontworpen die sindsdien de begraafplaatsen over de hele wereld heeft beïnvloed.

De begraafplaats ligt net ten zuiden van het centrum van Stockholm, op loopafstand van het groene metrostation Skogskyrkogården. Er is een winkel en café in het bezoekerscentrum, gevestigd in een door Gunnar Asplund ontworpen gebouw uit 1923.

7. Koninlijk paleis Drottningholm

De Zweedse residentie van de koninklijke familie, Drottningholm, was in 1991 de eerste site in Zweden die op de Werelderfgoedlijst van UNESCO geplaatst werd. Drottningholm en zijn uitgestrekte domein is een populaire attractie op slechts 10 kilometer ten westen van Stockholm. Naast het Koninklijk Paleis bevat Drottningholm goed bewaarde tuinen uit verschillende periodes, evenals een Chinees paviljoen en paleistheater. Het theater is het enige overgebleven 18e-eeuwse theater ter wereld waar de originele machines en decors bewaard gebleven, en het wordt nog steeds gebruikt. Drottningholm werd op de UNESCO-lijst geplaatst, omdat het de Europese architectuur uit die periode representeert.

Je kunt heerlijk picknicken op het terrein van Drottningholm, maar je vindt er ook Karamellan Restaurant and Cafe, gelegen nabij de ingang van het kasteel en het zomercafé bij het Chinese paviljoen. Als je wilt overnachten in de buurt van het kasteel, dan ligt Åkeshofs Slott (kasteel) slechts 4,5 kilometer verderop.

8. Birka en Hovgården

Voor iedereen die bekend is met Birka, dat ongeveer 30 kilometer ten westen van Stockholm op het kleine eiland Björkö in het Mälarmeer ligt, is het geen verrassing dat deze archeologische vindplaats op de Werelderfgoedlijst is beland. Het Birka- en verwante Hovgården-complex werd gekozen als een uitzonderlijk goed bewaard gebleven getuigenis van het handelsnetwerk dat door de Vikingen was opgericht. Het is daarmee een van de meest complete voorbeelden van een Viking-handelsnederzetting uit de 8e-10e eeuw. Birka is gemakkelijk bereikbaar per boot vanuit Stockholm. Hovgården ligt op het naburige eiland Adelsö en was ooit de thuisbasis van de koninklijke residentie die Birka bestuurde.

Birka heeft een restaurant en een café. Er zijn geen toeristische accommodaties in Birka, maar er is een kleine jachthaven voor bezoekers die met hun eigen boot komen. Er zijn tal van hotels en andere toeristische accommodaties in Stockholm, Mariefred, Strängnäs en bij andere vertrekpunten van de veerboot naar Birka.

9. Engelsberg Ironworks

Als je naar het noorden van Stockholm rijdt, kom je bij Engelsberg Ironworks in Ängelsberg. Deze locatie werd door UNESCO geselecteerd omdat het een belangrijke herinnering is aan een invloedrijk Europees industrieel complex uit de 17e-19e eeuw. Bij het complex vind je technologische overblijfselen en gebouwen die nog intact zijn. De site omvat een smederij, een smelterij, weelderige tuinen en een herenhuis gebouwd in 1746. Er is een ambachtswinkel en een café dat in de zomer geopend is.

Naast het café in Ironworks Engelsberg, is er het restaurant Nya Serveringen in Ängelsberg voor een huisgemaakte lunch en uitzicht op het water. Je kunt op korte afstand van de ijzerfabriek verblijven in Engelsbergs Pensionat, Värdshuset Engelbrekt of het Tallbacka hostel.

10. Mijngebied van de grote kopermijn in Falun

De koperwinning en -productie begonnen al in de 9e eeuw in het gebied rondom Falun in Midden-Zweden en eindigden 11 eeuwen later (1992). Het mijnbouwgebied had een grote invloed op de mijnbouwtechnologie over de hele wereld. De authentieke gebouwen, constructies en bijbehorende uitrusting staan ​​op de Werelderfgoedlijst en tonen een goed bewaard voorbeeld van mijnbouwtradities en constructie. Bezoekers kunnen de Giant Pit-mijn binnengaan, 67 meter onder de grond, die dateert uit de 17e eeuw. Er is ook een mijnmuseum met een interactieve route en je kunt er een film zien over de geschiedenis van de mijnbouw van het gebied.

Direct op het terrein is een bed & breakfast in een gebouw uit de 18e eeuw, waarvan de helft van de kamers uitzicht heeft op de Great Pit, een gigantisch gapend gat in de grot. Er zijn verschillende cafés en restaurants gevestigd in historische gebouwen op de mijnsite.

11. De versierde boerderijen van Hälsingland

In Hälsingland, in het oosten van Noord-Zweden, bevinden zich zeven bijzondere boerderijen binnen 100 kilometer van elkaar. Deze rijk gedecoreerde houten boerderijen dateren uit de 19e eeuw. Ze werden op de lijst gezet vanwege decoraties en de manier waarop ze de rijkdom en sociale status weerspiegelen van de gewone boeren uit die tijd. Het interieur van de gedecoreerde huizen bevat zogenaamde Dalecarlian-schilderijen, volkskunst die is gemaakt door kunstenaars uit de naburige provincie Dalarna. De meeste boerderijen zijn in privébezit, maar rondleidingen zijn beschikbaar via het bezoekerscentrum.

De boerderij Erik-Anders in Asta heeft vijf kamers met douches voor degenen die willen verblijven in een boerderij die op de werelderfgoedlijst van UNESCO staat. Er is ook een café waar je zowel binnen als buiten kunt zitten. De Ystegårn Café & Bistro heeft bed & breakfast-accommodatie. Het pand dateert uit de 18e eeuw en is een andere geweldige plek om de cultuur en geschiedenis van Hälsingland op te snuiven.

12. Höga Kusten/Kvarken-archipel

Zweden heeft veel prachtige natuurgebieden, maar de Hoge Kust is een van de weinigen die aangewezen is als natuurlijk werelderfgoed. De Hoge Kust grenst aan de ene kant aan de Botnische Golf in het noordelijke deel van de Oostzee, terwijl de Finse Kvarken-archipel aan de andere kant ligt. Het landschap is het resultaat van de laatste ijstijd, die de hoogste kustlijn ter wereld heeft gecreëerd en daarnaast duizenden laaggelegen eilanden, ondiepe baaien en rotsblokken. Het gebied heeft een uitzonderlijke geologische waarde en met zijn open zee, bergen en bossen is er voor bezoekers genoeg te ontdekken.

De Höga Kusten heeft een ruim aanbod aan accommodatie: van luxe hotels tot hostels en self-catering hutten, dus het is gewoon een kwestie van kiezen wat bij je budget en smaak past. Ook voor de innerlijke mens wordt goed gezorgd. Er zijn veel pubs, restaurants, cafés en kleine eettentjes en er zijn veel mogelijkheden om gewoon te picknicken en van de natuur te genieten.

13. Kerkstad Gammelstad, Luleå

De stad Luleå in het noorden van Zweden begon ooit met een kleine kerk en handelsplaats voordat het uitgroeide tot een stad. Een stad die in de 17e eeuw werd verplaatst. De oude kerkstad Gammelstad bleef echter intact en is vandaag de dag de grootste en best bewaarde kerkstad van het land, met meer dan 400 huisjes, een middeleeuwse kerk en andere historisch waardevolle gebouwen. De typische rode huisjes werden gebruikt door boeren uit de omliggende gebieden als overnachtingsmogelijkheden wanneer ze naar de kerk, parochievergaderingen, markten en andere activiteiten gingen. Volg een rondleiding of huur een audiogids om je echt onder te dompelen in het 17e-eeuwse Zweedse leven.

De stad Luleå (op ongeveer 10 kilometer afstand) heeft tal van restaurants en accommodaties om uit te kiezen. Als je liever in een landelijke omgeving bent, is er Sunderby Hotell & Konferens, op 6 kilometer van Gammelstad.

14. Laponia/Swedish Lapland

Laponia, in Swedish Lapland, is erkend als werelderfgoed vanwege z'n cultuur en natuur. Dit gebied ligt in de regio rond de poolcirkel in het noorden van Zweden en is de thuisbasis van de Sami-bevolking, die hun rendieren elke zomer in de bergen hoeden. Laponia is het grootste gebied van de wereld met een voorouderlijke manier van leven gebaseerd op de seizoensgebonden verplaatsing van vee. Het is ook een van de laatste plaatsen ter wereld waar zo'n voorouderlijke levenswijze voortduurt.

Nationaal park Stora Sjöfallet, met een hotel, appartementen, camping en restaurant, is de enige commerciële accommodatie op de werelderfgoedlijst van UNESCO, dus ga hier vooral kamperen of verblijft in een eenvoudige hut en breng je eigen eten mee. In de Laponische steden Jokkmokk, Gällivare en Jukkasjärvi vind je meer aanbod aan accommodatie en horeca.

15. Struve Geodetic Arc

De Struve Geodetic Arc in het noorden van Zweden is eigenlijk een reeks meetpunten dat zich uitstrekt van Hammerfest in Noorwegen tot de Zwarte Zee, via 10 landen. De meetpunten werden uitgevoerd tussen 1816 en 1855 onder leiding van de Duitse astronoom Wilhelm von Struve om de grootte en vorm van de planeet te helpen bepalen. Zeven van de 265 gemeten oriëntatiepunten en stations bevinden zich in Zweden en vier hiervan (Kiruna, Pajala, Övertorneå en Haparanda) maken deel uit van dit UNESCO-werelderfgoed.

Je vindt accommodaties en restaurants in Kiruna, Pajala, Övertorneå en Haparanda, waar de Struve Geodetic Arc-stations zich bevinden. Kiruna, de noordelijkste gemeente van Zweden, is het grootste centrum van de vier plaatsen.

De complete lijst van de Zweedse UNESCO Werelderfgoed sites op een rij:

• Agricultural Landscape of Southern Öland (2000) 
• Birka and Hovgården (1993) 
• Church Town of Gammelstad, Luleå (1996)
• Decorated Farmhouses of Hälsingland (2012) 
• Engelsberg Ironworks (1993)
• Grimeton Radio Station, Varberg (2004)
• Hanseatic Town of Visby (1995) 
• Mining Area of the Great Copper Mountain in Falun (2001)
• Naval Port of Karlskrona (1998) 
• Rock Carvings in Tanum (1994) 
• Royal Domain of Drottningholm (1991) 
• Skogskyrkogården (1994)
• Struve Geodetic Arc (2005) 
• High Coast / Kvarken Archipelago (2000,2006)
• Laponian Area (1996)