Het eiland Öland: van Zweedse koninklijkheden tot majestueuse natuur

De Zweedse koninklijke familie heeft Öland al gedurende zo'n 100 jaar verkozen als hun favoriete zomervakantiebestemming. Vanaf het moment dat je het op een na grootste eiland van het land betreedt, snap je meteen waarom. Het eiland is gemakkelijk te bereiken en de natuur is opvallend. Het landschap varieert van de grote velden die het zuidwesten domineren en de loofbossen in het centrale gebied tot de dramatische kliffen en kustlijn van ‘Stenkusten’ (de stenen kust).

Met 137 km van noord naar zuid en slechts 16 km op het breedste punt, begint het unieke karakter van Öland met de grond onder je voeten. De ondiepe, blootgestelde kalksteenbodem heeft door de eeuwen heen geleid tot alvars - open, droge heidevelden, waarvan de grootste ‘Stora Alvaret’ (de Grote Alvar) is, sinds 2000 erkend als UNESCO Werelderfgoed.

Door zijn speciale eigenschappen is Öland een toevluchtsoord voor een breed scala aan bezoekers. Van natuurliefhebbers die worden aangetrokken door de 90 natuurreservaten, met een specifieke fauna van het eiland en honderden vogelsoorten en diersoorten, tot windsurfers en kitesurfers die optimaal profiteren van de altijd aanwezige bries. Wandelaars en fietsers verkennen het uitgebreide netwerk van Öland, waaronder de prachtige Horns Kustväg en het beroemde Ölandpad (Ölandsleden) dat bijna het hele eiland beslaat. Geschiedenisliefhebbers kunnen zich onderdompelen in oude ruïnes, runenstenen en de iconische windmolens die het landschap rijk is.

Met zo'n 300 km kustlijn met mooie stranden en een welverdiende reputatie voor uitstekende, lokaal geproduceerde gerechten, voldoet Öland aan alle eisen voor een heerlijke vakantie.

Een werelderfgoed landschap

In zuidelijke richting maakt het landschap plaats voor dorpen, stenen muren en alvars (kale kalksteenterrassen) die leidden tot het agrarische landschap van het zuiden van Öland.

Stora Alvaret' beslaat een kwart van de oppervlakte van het eiland en is een uitstekende uitvalsbasis voor wandelavonturen. Het eiland biedt meer dan 140 kilometer aan wandelpaden. Het Mörbylånga-pad, dat door de Zweedse toeristenvereniging (STF) is aangewezen als een van de bekendste wandelroutes van Zweden, doorkruist het erfgoed.

In het uiterste zuiden, bij Degerhamn, staat de ‘Långe Jan', de hoogste vuurtoren van Zweden en een van de populairste attracties van Öland. De vuurtoren dateert uit 1785 en het is even klimmen, maar na 197 treden heb je een waanzinnig uitzicht. Je kunt gemakkelijk een dag in de omgeving doorbrengen. Breng bijvoorbeeld een bezoek aan het natuurreservaat Ottenby en de Ottenby Bird Observatory, een paradijs voor vogelaars dat sinds de opening in 1946 de thuisbasis is van zo'n 140 vogelsoorten.

Richting de noordpunt van het eiland wachten je nog meer adembenemende natuurlandschappen. Langs de kustweg vallen de kliffen dramatisch in zee, geniet van het uitgestrekte zandstrand van Böda Sand of verken het pittoreske dorpje Byxelkrok.

In het noordelijke deel van het eiland vind je volop eetgelegenheden. Kalk in Löttorp staat bekend om hamburgers voor fijnproevers en levendig entertainment, terwijl Kaffestuganin Böda een gezellige omgeving biedt voor een traditionele Zweedse 'fika'.

Verken de schoonheid en historie van de hoofdstad Borgholm

Als je voor de eerste keer op Öland komt, zijn er een paar dingen die je gezien moet hebben, te beginnen met de hoofdstad Borgholm, een van de historische steden van Zweden. Borgholm heeft veel bewaard gebleven architectuur uit het begin van de 19e eeuw. Op 30 minuten lopen van het stadje vind je ‘Borgholms Slott’ (Kasteel Borgholm), vaak "de mooiste kasteelruïne van Scandinavië" genoemd. Gun jezelf voldoende tijd om te genieten van de overblijfselen van dit barokke kasteel met een geschiedenis die teruggaat tot de 13e eeuw.

Op 10 minuten lopen van Borgholms Slott vind je de koninklijke residentie Paleis Solliden. Sinds de bouw in 1906 is Solliden al generaties lang het zomerverblijf van de Zweedse koninklijke familie. De familieleden houden het paleis echter niet voor zichzelf en je kunt het bezoeken van mei tot september. Loop door de prachtige Italiaanse en Engelse tuinen en trakteer jezelf op een ‘fika’, of iets meer dan dat, in het café en restaurant van het paleis, Kaffetorpet.

Musea, geschiedenis en kunst op Öland

Voor wie meer wil weten over de geschiedenis van het eiland, is een bezoek aan het Himmelsberga Museum een goede tip, een dorp dat nu dienst doet als openluchtmuseum. Het centrale deel van Himmelsberga bestaat uit verschillende grote boerderijen met gebouwen die dateren uit de 18e en 19e eeuw.

In het VIDA Museum & Art gallery, negen kilometer ten zuiden van Borgholm, vind je cultuur van een modernere soort. De galerie heeft twee vleugels die zijn gewijd aan het werk van de geliefde kunstenaars en beeldhouwers Ulrica Hydman-Vallien en Bertil Vallien. Zij zijn misschien het meest best bekend om de kleurrijke glazen vazen ​​en ornamenten uit de Kosta glasblazerij.

De eeuwenoude artistieke traditie van Öland trekt creatievelingen aan vanwege het kenmerkende licht en de rust. Het eiland bevordert het hele jaar door creativiteit met open studio's, kunstenaarscollectieven en culturele verenigingen, en biedt gevestigde kunstprogramma's in Capellagården en Ölands Folkhögskola. In het voorjaar vindt op het eiland Konstlandskapet plaats, een van de meest uitgebreide art tours van Zweden.

Proeven van lokale lekkernijen

De vruchtbaarheid van Öland zorgt ervoor dat restaurants uitgebreid gebruik maken van lokale ingrediënten. Boerderijwinkels bieden verschillende opties, waaronder gerijpt vlees, ambachtelijke kazen, verse eieren, seizoensgroenten, aromatische kruiden en smaakvol fruit.

Als je echt zin hebt om voor een lokale specialiteit te gaan, probeer dan 'kroppkaka'. Deze knoedels zijn gemaakt van een op aardappelen gebaseerd deeg en gevuld met gebakken varkensvlees en uien en worden geserveerd met lingonbessen. Er zijn veel plekken waar je deze delicatesse kunt proberen, zoals bij Ninnis Kroppkaksbod waarvan gezegd wordt dat het de beste 'kroppkaka' heeft.

Zin in een traditionele Zweedse "fika"? Ga dan langs bij Mormors Stenugnsbageri och Kaffestuga in Stora Rör, waar de kaneelbroodjes buitengewoon lekker zijn. Of bezoek Fredriks Bröd & Bakverk in Färjestaden voor fijne patisserie.

Als je van zeevruchten houdt, is een bezoek aan Kårehamns Fisk & Havskök een must. Dit restaurant ligt in het vissersdorp Kårehamn en biedt een scala aan delicatessen die vers uit zee komen of zorgvuldig ter plekke worden bereid.

Verspreid over het eiland vind je ook microbrouwerijen en wijnhuizen die druiven telen voor de wijnproductie.

Maar je hoeft ons niet zomaar op ons woord te geloven. Breng zelf een bezoek aan Öland en ervaar alles wat dit eiland te bieden heeft.