- Te doen
- Natuur & buitenleven
- Natuur
- Archipel & kust
- De Zweedse archipel
De Zweedse archipel
Van Zweeds Lapland in het hoge noorden, via de kustlijn naar het diepe zuiden en langs de westkust heeft Zweden diverse archipels en duizenden eilanden. De Zweedse archipels worden gekenmerkt door een prachtig landschap, ongerepte natuur en eilanden met weinig bewoners. Deze tips voor pareltjes aan de kust en avonturen aan zee geven je een voorproefje van het Zweedse eilandleven.
De archipel van de Botnische Baai
Zweden heeft een uitgestrekte archipel verspreid over de 2.400 km lange kustlijn. Dit eiland, Hamnskär, ligt in de archipel buiten Skellefteå in Zweeds Lapland.
Foto: Ted Logart/imagebank.sweden.se
De archipel van de Botnische Baai
Foto: Ted Logart/imagebank.sweden.se
Malören, Zweeds Lapland
Foto: Peter Rosén/Lappland Media AB
Malören in de winter, Zweeds Lapland
Foto: Ted Logard/Swedish Lapland
De archipel van de Botnische Golf
De archipel van de Botnische Golf is de meest noordelijk gelegen archipel van Zweden. Hij bestaat uit meer dan 4.000 eilanden en is verspreid over vijf gemeenten: Haparanda, Kalix, Luleå, Piteå en Skellefteå. Er monden diverse grote rivieren uit in de golf, waardoor het water brak is.
Hier kan je betoverende natuurverschijnselen waarnemen, zoals het noorderlicht in de winter en de middernachtzon in de zomer. Hoewel Zweeds Lapland bekend staat om zijn ruige en ongerepte natuur, hebben veel eilanden kilometerslange zandstranden. De Botnische Golf biedt ook een kalmte en rust waar weinig andere archipels aan kunnen tippen.
- Seskarö kan eenvoudig worden bereikt via een brug; de route wordt vaak het Key West van Noord-Zweden genoemd. Het eiland is vrij groot met bossen, zandstranden en een camping.
- Malören ligt het verst weg van de kuststrook. Het is een onbegroeid eiland in de vorm van een hoefijzer. Dankzij de minimale lichtvervuiling op het eiland is Malören de perfecte plek om het noorderlicht te zien in de herfst en de winter.
- Junkön is de thuishaven van veel plaatselijke vissers. Het eiland biedt diverse culturele hotspots, zoals een archipelmuseum, een oude archipelboerderij en een mysterieuze 200 jaar oude windmolen.
Nu je hier toch bent…
Gun jezelf wat luxe uit de Botnische Golf: Kalix-kaviaar (Kalix Löjrom). In 2010 was Kalix-kaviaar het eerste Zweedse voedselproduct dat een beschermde oorsprongsbenaming kreeg.
Voor een andere archipel-ervaring ga je mee op een ijsbreker om winters te zwemmen tussen de ijsschotsen.
De Hoge Kust van Zweden
De Hoge Kust staat op de Werelderfgoedlijst van UNESCO vanwege het unieke en zeer schilderachtige land- en zeegezicht en de duidelijk rode Nordingrå-granieten kliffen en rotsen.
Foto: Friluftsbyn Höga Kusten/imagebank.sweden.se
De Hoge Kust van Zweden
Foto: Friluftsbyn Höga Kusten/imagebank.sweden.se
Trysunda, de Hoge Kust
Foto: Hans Strand/Folio/imagebank.sweden.se
De Hoge Kust-archipel
De Hoge Kust van Zweden heeft de hoogste kustlijn ter wereld en staat op de werelderfgoedlijst van Unesco. De archipel is een weids wonderland dat bestaat uit zo'n 70 eilanden en nog steeds groeit: het gebied stijgt ongeveer 8 millimeter per jaar, wat betekent dat bestaande eilanden een beetje groter worden en er nieuwe eilandjes boven komen.
Als je op zoek bent naar een breed aanbod aan outdoor-activiteiten en prachtige uitzichten, moet je naar de Hoge Kust-archipel.
- De Ulvön-eilanden zijn de grootste trekpleister van de Hoge Kust en niet alleen vanwege hun pittoreske vissersdorpjes en ongerepte natuur. Ulvön is waar de beruchte Zweedse gefermenteerde vis, 'surströmming', vandaan komt. Je moet het proeven als je hier bent, je zult verrast zijn door de smaak.
- Met 236 meter boven zeeniveau is Mjältön het hoogste eiland van het land. Mjältön heeft geen bewoners en het kan een uitdaging zijn om naar de top te lopen, maar je wordt beloond met adembenemende uitzichten.
- Trysunda wordt het mooiste eiland van Zweden genoemd. Het is bezaaid met rode vissershutten en overblijfselen uit vroeger tijden, zoals een verlaten locomotief die werd gebruikt toen er nog mijnactiviteiten waren op het eiland.
Nu je hier toch bent…
Proef een andere smaak van de archipel via High Coast Whisky, een van de meest noordelijk gelegen whiskystokerijen ter wereld. Ze maken diverse whisky's die zijn geïnspireerd op de omringende natuur; één ervan heet Archipelago.
Huur een kajak om de grotten en inhammen van de kustlijn in je eigen tempo te ontdekken. Er zijn genoeg kajakverhuurders aan de Hoge Kust om uit te kiezen.
Fjäderholmarna, archipel van Stockholm
Fjäderholmarna is een cluster van eilanden in de archipel van Stockholm. Je komt er met een korte boottocht vanuit het stadscentrum.
Foto: Anne Sofie Eriksson/Visit Stockholm
Fjäderholmarna, archipel van Stockholm
Foto: Anne Sofie Eriksson/Visit Stockholm
Grinda Wärdshus
Foto: Agence les Conteurs
Archipel van Stockholm
Foto: Agence les Conteurs
Utö Inn, archipel van Stockholm
Foto: Utö Värdshus
De Stockholm-archipel
Op slechts enkele minuten vanaf het stadscentrum, begint de Stockholm-archipel zich uit te strekken met zijn 30.000 eilanden, eilandjes en scheren. Het is de grootste archipel van Zweden en heeft voor iedereen wel iets: of je nu op zoek bent naar luxe glampings, bruisende feesten en gerenommeerde kunstmusea of naar voordelige B&B's, vredige wandelingen en eenzame vuurtorens.
De afgelopen jaren hebben ook steeds meer bezoekers de voordelen ontdekt van een bezoek aan de Stockholm-archipel buiten het hoogseizoen.
- Als je weinig tijd hebt, is Fjäderholmarna een goede keuze om een indruk te krijgen van de archipel. Deze eilandengroep, met een klassiek archipelrestaurant, kliffen om bij te zwemmen en kleine ateliers en winkeltjes, ligt op slechts 20 minuten varen.
- In het midden van de archipel ligt Grinda, zowel een eiland als een natuurreservaat. De herberg Grinda Wärdshus is het hart van het eiland, maar veel mensen komen ook om te zwemmen tussen de zonovergoten rotsen en om te kajakken.
- Utö is een eiland voor het hele jaar in het zuidelijke gedeelte van de Stockholm-archipel, dat zowel gezinnen als party-people aantrekt. Hier vind je diverse zandstranden en goede restaurants. Om het eiland op de beste manier te verkennen, huur je een fiets.
Nu je hier toch bent…
Leer hoe je Zweedse kaneelbroodjes bakt in de Vaxholm Bed & Breakfast. In een paar uur leert eigenaresse Linda, uitgeroepen tot thuisbakker van het jaar in 2017, je het geheim achter het bakken van heerlijke broodjes.
Stel je niet tevreden met maar één eiland. Het uitgebreide netwerk van bussen en boten maakt de Stockholm-archipel ideaal om te eilandhoppen.
St Anna archipel
De Sint-Anna-archipel biedt eilanden en eilandjes, waarvan vele onbewoond zijn, die gemakkelijk per kajak of kano te bereiken zijn.
Foto: Malcolm Hanes/Johnér/imagebank.sweden.se
St Anna archipel
Foto: Malcolm Hanes/Johnér/imagebank.sweden.se
Gryt archipel
Foto: Peter Gerdehag/Folio/imagebank.sweden.se
Tjust archipel
Foto: Peter Gerdehag/Folio/imagebank.sweden.se
Het restaurant Idö Skärgårdskorg, Småland
Foto: David Wall / Regionförbundet Kalmar Län
De Östgöta-archipel
De Östgöta-archipel, die iets lager aan de Zweedse oostkust ligt, bestaat uit zo'n 9.000 eilanden, die kunnen worden onderverdeeld in vier kleinere archipels: Arkösund, St Anna, Gryt en Tjust. Je kunt hier een ongerepte natuurlijke omgeving verwachten en veel kleinschalige ondernemers.
De Östgöta-archipel is niet alleen een vredig toevluchtsoord voor mensen, dankzij de vele natuurreservaten is het ook een ideale plek voor dieren. Schapen en koeien begrazen diverse eilanden en zeearenden zijn er een veelvoorkomende verschijning.
- De Arkösund-archipel is een levendige zomerbestemming met goede openbare bootverbindingen. De Kopparholmarna-eilanden, een voormalige militaire faciliteit, zijn nu een populaire bestemming voor dagtochtjes, met wandelpaden en stranden.
- De St Anna-archipel met zijn onbegroeide eilanden en scheren, wordt zeer gewaardeerd door kajakkers. Veel eilanden zijn onbewoond, zodat je gemakkelijk je eigen eiland kunt uitzoeken om naar de zonsondergang te kijken of te zwemmen.
- Met zijn rotsige stranden en rustige sfeer kan de Gryt-archipel het best worden beschreven als een natuurlijk toevluchtsoord. De meeste eilanden zijn beschermde natuurreservaten of vogelreservaten en kunnen alleen worden bereikt met een privéboot.
- Delen van de Tjust-archipel zijn opgenomen in de Östgöta-archipel. Deze archipel is echter het best bereikbaar vanaf de plaats Västervik in Småland. De Tjust-archipel heeft diverse gastronomische parels – Idö Skärgårdskrog op Idö en Restaurang Sjökanten op Hasselö, om er maar twee te noemen.
Nu je hier toch bent…
Vanaf Arkösund kan je een boot nemen om een van de populairste toeristische bestemmingen van Zweden te ervaren: het Götakanaal.
Hoewel het niet direct een typisch zeegerecht is, is 'raggmunk', de specialiteit van Östergötland een Zweedse lunchklassieker in veel restaurants. Je kunt het het beste beschrijven als aardappelpannekoeken geserveerd met bacon en vossenbessenjam. Een hartig gerecht waar je een heleboel energie van krijgt voor je komende archipelavonturen.
Tjärö in de Blekinge archipel
Tjärö in Blekinge is een unieke parelarchipel met rode huisjes, vrij grazende dieren, een royale gastensteiger, café en restaurant.
Foto: Per Pixel Petersson
Tjärö in de Blekinge archipel
Foto: Per Pixel Petersson
Aspö, Blekinge archipel
Foto: Tina Stafrén/Visit Sweden
De Blekinge-archipel
De Blekinge-archipel is de meest zuidelijke archipel van Zweden, met een totaal van 1.650 eilanden. Het omvat maar liefst 47 natuurreservaten en is bovendien een Unesco-biosfeerreservaat dankzij zijn talrijke en unieke natuurlijke en culturele waarden. Het typische eiland van de Blekinge-archipel is weelderig, met ongerepte natuur en plaatsen om te zwemmen.
Op de Blekinge-archipel krijg je een uitgebreide reeks outdoor-activiteiten en een gevoel van sereniteit. De archipel heeft een beheersbare omvang en zelfs op de populairste eilanden is het niet druk.
- Tjärö is een idyllisch zomereiland met een beukenbos, weilanden en grasland. Hier draait alles om wateractiviteiten: kajakken, SUP, sauna en vissen. Als je wil zwemmen, biedt Tjärö alles, van ondiepe klifbaden tot een 12 meter hoge rots waar waaghalzen vanaf duiken in het zoute water.
- Aspö zal je dagenlang bezig houden. Ga fietsen over de kronkelige wegen van het eiland, neem een duik (of meerdere) vanaf de kliffen en ontdek charmante kunstgalerijen. Een bezoek aan de Drottningskär Citadel - die wordt beschouwd als een van de belangrijkste historische militaire bouwwerken van Zweden - is een must.
- Utklippan is de meest zuidoostelijke eilandengroep van Zweden en bestaat uit drie scheren. In het gebied huist een grote kolonie grijze zeehonden, die je kunt bekijken vanuit de voormalige vuurtorenwachterspost.
Nu je hier toch bent…
Download de ARK56-app, die je helpt alles te vinden, van toiletten tot restaurants, langs het netwerk van wandelpaden in de Blekinge-archipel. De app geeft je ook tips voor routes te voet, per fiets, kajak of boot.
Het scheepskerkhof in de zeestraat tussen de eilanden Sturkö en Tjurkö is een unieke historische schat voor iedere duiker. Zestig schepen werden hier opzettelijk tot zinken gebracht tussen 1780 en 1836.
Hönö, archipel van Göteborg
Het strand Hästen (vertaald als 'Het paard') op het eiland Hönö in de archipel van Göteborg.
Foto: Steampipe Production Studio AB/ Göteborg & Co
Hönö, archipel van Göteborg
Foto: Steampipe Production Studio AB/ Göteborg & Co
Göteborg archipel
Foto: Steampipe Production Studio
De veerboot bij zonsondergang
Foto: Per Pixel Petersson/imagebank.sweden.se
De Göteborg-archipel
Aan de westkust heeft de op één na grootste stad van Zweden, Göteborg, zijn eigen archipel, met zo'n 20 eilanden. De archipel is verdeeld in twee delen en het zuidelijke gedeelte kan druk zijn in de zomer, terwijl de noordelijke archipel gewoonlijk rustiger is.
De Göteborg-archipel heeft het stadsleven beïnvloed met uitstekende zeevruchten en een relaxte atmosfeer. Op zijn beurt is de Göteborg-archipel verwend met goede verbindingen en het hele jaar door ervaringen die bijna een stedelijk gebied waardig zijn.
- Styrsö is een autovrij eiland dat helemaal gericht is op duurzaamheid. Het biedt volop opties voor wie graag zwemt, van zandstranden tot pieren en vlakke kliffen. De twee baaien van Sandvik en Uttervik zijn beschermd tegen de stromingen, waardoor het water extra warm is op zonnige dagen.
- Brännö is bewoond sinds de Vikingtijd en op het hele eiland heerst een ouderwetse charme. Dankzij het oude lied “Dans på Brännö brygga” heeft het een speciale plek in het hart van veel Zweden en er worden nog steeds traditionele zomerdansen georganiseerd op de steiger.
- Hönö is een van de grotere eilanden van de Göteborg-archipel en is een bestemming voor het hele jaar. Op Hönö draait het leven om vissen - er is zelfs een vismuseum op het eiland - en een ervaring die je niet mag missen, is meevaren op een plaatselijke vissersboot op zoek naar krab, langoustine, makreel of kreeft.
Nu je hier toch bent…
Göteborg wordt beschouwd als een van de beste steden ter wereld om van ambachtelijk bier te genieten. Er komen steeds nieuwe brouwerijen bij en de archipel is daarop geen uitzondering. BarlindBeer en Hönöbryggeriet zijn twee brouwerijen op de archipel met proeflokalen.
Benut je verblijf optimaal en combineer de charme van de kust van de archipel met het bruisende stadsleven van Göteborg. Trek een week uit voor een stedentrip aan de westkust.
Åstol, Bohuslän archipel
De kliffen die het eiland Åstol vormen, zijn bedekt met witte houten huizen.
Foto: Mikael Svensson/Johnér//imagebank.sweden.se
Åstol, Bohuslän archipel
Foto: Mikael Svensson/Johnér//imagebank.sweden.se
Grundsund, Skaftö, Bohuslän
Foto: Jonas Ingman/westsweden.com
Marien Nationaal Park Kosterhavet
Foto: Per Pixel Petersson/imagebank.sweden.se
De Koster-eilanden, West-Zweden
Foto: Roger Borgelid/Westsweden.com
De Bohuslän-archipel
De Bohuslän-archipel bestaat uit zo'n 8.000 eilanden en strekt zich uit van Göteborg in het zuiden tot de Noorse grens in het noorden. Met zomerse pareltjes als Smögen, Marstrand en Fjällbacka, trekt dit gebied veel vakantievierende Zweden, die vinden dat de westkust de 'beste kust' is.
De herfst is het perfecte seizoen om van de heerlijke verse vis en zeevruchten van de regio te genieten. En de geliefde rode boothuizen, authentieke vissersdorpjes en gladde rotsformaties van de kustlijn verwelkomen je het hele jaar door.
- Åstol is een vulkanisch rotseiland vol witte huizen - een opvallende verschijning midden op zee. Het autovrije eiland heeft smalle steegjes en gezellige café's, perfect voor een ontspannend dagtochtje.
- Skaftö heeft alles waar de archipel om draait: pittoreske vissersdorpjes, een gevarieerd kustlandschap en oude culturele tradities. Het eiland heeft een uitgebreid netwerk van wandel- en fietspaden en het is niet moeilijk te begrijpen waarom de bekende Zweedse dichter Evert Taube hier zoveel tijd doorbracht.
- Kosterhavet, dat de Kosteröarna-eilanden omringt, is het eerste nationale zeepark van Zweden en een echt verborgen parel. Hier kan je meer dan 12.000 planten en dieren bekijken, waarvan er 200 uniek zijn voor dit gebied. Een snorkelroute helpt je om de verschillende soorten in het azuurblauwe water af te vinken.
Nu je hier toch bent…
Breng een bezoekje aan het intrigerende Unesco Werelderfgoed van Bohuslän. De 1.500 rotstekeningen in Tanum zijn een uitstekend voorbeeld van kunst uit de bronstijd en kunnen worden verkend langs een zes kilometer lang wandelpad.
Kom in de herfst om op een Zweedse zeevruchtensafari te gaan. Jaag op kreeft, oogst mosselen en oesters of probeer een duurzame kookles met zeewier. De Zweedse westkust heeft alles.